سال‌هاست که همه ما یاد گرفته‌ایم برای خرید، پیدا کردن جواب سوالات‌مان، تحقیق و مطالعه و هر چیزی که به ذهن‌مان بیاید، به سراغ سایت‌های اینترنتی برویم. باز کردن موتورهای جستجو مثل گوگل، معمولاً اولین قدم در پیدا کردن جواب‌های ما هستند و البته که ما هم عادت کرده‌ایم به این جواب‌ها اعتماد کنیم، در حدی که هر کس از ما بپرسد که از کجا مطمئن هستیم که فلان میوه حاوی بهمان ویتامین است، سرمان را بالا گرفته و می‌گوییم “در اینترنت خوانده‌ام”. اما به راستی محتوای آنلاین چقدر قابل اطمینان بوده و راست بودن و البته اصالت این محتوا را چه کسی تضمین می‌کند؟
واقعیت این است که در فضای آنلاین همه جور محتوا وجود دارد. هر کسی می‌تواند ادعا کند که آنچه می‌گوید درست است و کافی است جمله‌ای در اینترنت منتشر شده تا ده‌ها بار در سایت‌های دیگر کپی شود. از همه این‌ها که بگذریم، سایت‌های زیادی با روش‌های کلاه سیاه سعی می‌کنند با استفاده از محتوای تولید شده توسط دیگران، خود را در صفحات نتایج جستجو بالا کشیده و از این راه به کسب منافع بپردازند.
البته که در این میان، موتورهای جستجو از جمله گوگل هم بیکار ننشسته‌اند و برای مقابله با این پدیده راهکارهایی دارند.
گوگل برای نمایش هر چه بهتر و مطابقت بیشتر نتایج جستجوها با خواسته‌های مخاطبانش، الگوریتم‌های مختلفی را به کار می‌گیرد که هر یک از آنها به دلایلی به نام یک جانور نامگذاری شده‌اند. این الگوریتم‌ها گوگل پاندا، گوگل پنگوئن، کبوتر و مرغ مگس‌خوار نام داشته و هر کدام نقشی مهم در رسیدن به این هدف دارند. در این نوشته قصد داریم شما را یکی از مهم‌ترین آنها یعنی همان گوگل پاندا آشنا کنیم. با ما همراه باشید!
الگوریتم گوگل پاندا چیست؟
پاندا، اسم الگوریتمی است که گوگل از آن برای جلوگیری از نمایش محتوای بی‌کیفیت در نتایج جستجو استفاده می‌کند. البته این تنها وظیفه گوگل پاندا نیست بلکه بالا آوردن سایت‌هایی که محتوای با کیفیت و جذاب دارند نیز از وظایف دیگر گوگل پاندا است.
گوگل زمانی تصمیم به راه اندازی گوگل پاندا گرفت که پدیده‌ای به نام “مزارع محتوا” فضای وب را تحت تاثیر خود قرار داده بود و باعث بالا رفتن شکایات مخاطبان و کاربران اینترنتی شده بود.
منظور از مزرعه محتوا یا همان Content Farm، وبسایت یا وبسایت‌هایی است که از محتوای بی‌کیفیت و کم ارزش در حجم بسیار بالا، برای پرمحتوا جلوه دادن خود و دیده شدن در صفحات نتایج جستجو استفاده می‌کنند.
به گفته گوگل، ورود الگوریتم پاندا ظرف مدت چندین ماه، روی ۱۲ درصد نتایج جستجوی گوگل تاثیر مستقیم داشت. گوگل پاندا از ابتدای کار خود در سال ۲۰۱۱، دستخوش تغییرات فراوانی شده و بارها به روزرسانی شده است.
الگوریتم پاندا روی چه مواردی حساس است؟
گوگل پاندا به صورت مستقیم به سراغ سایت‌ها یا صفحاتی می‌رود که محتوای آنها را جذاب و با کیفیت تشخیص ندهد. بعضی از عواملی را که پاندای گوگل را “عصبانی کرده” و باعث جریمه شدن سایتی می‌شوند، در ادامه آورده‌ایم. به شدت توصیه می‌کنیم که دقت کنید چنین مواردی در سایت شما وجود نداشته باشند.
- محتوای ناچیز: صفحات ضعیفی که متن داخل آنها بسیار کم است، توسط الگوریتم پاندا بی‌کیفیت دانسته می‌شوند. توجه داشته باشیم که در اینجا منظور از “متن”، متن مرتبط با موضوع به همراه منابع و لینک‌های خارجی است. برای مثال، صفحاتی داخل یک وبسایت پزشکی را در نظر بگیرید که هر کدام با تنها ۴ – ۵ جمله ساده سعی می‌کنند یک بیماری خاص را با علائم و روش‌های درمان آن معرفی کنند.
- محتوای تکراری: محتوای کپی شده، چیزی است که طبیعتاً در صفحات فراوانی در اینترنت دیده می‌شود. الگوریتم گوگل پاندا گاهی ممکن است صفحات مختلف وبسایت شما که محتوای‌شان خیلی نزدیک به هم بوده و متن‌های آنها بیش از حد با هم نقاط مشترک دارند را هم به عنوان محتوای تکراری در نظر بگیرد. برای مثال، اگر شرکتی دارید که نوعی خدمات ساختمانی را در شهرهای مختلف به مشتریانش ارائه می‌دهد و تعدادی صفحه مجزا داشته باشید با عناوین “ما در تهران خانه شما را رنگ می‌کنیم”، “ما در شیراز خانه شما را رنگ می‌کنیم”، “ما در تبریز خانه شما را رنگ می‌کنیم” و …، ممکن است توسط گوگل پاندا جریمه شوید.
- محتوای بی‌کیفیت: صفحات یا وبسایت‌هایی که به مخاطبان خود اطلاعات چندانی ارائه نمی‌دهند، از نظر الگوریتم پاندا برای مخاطبان خود ارزشی قائل نیستند و باید جریمه شوند.
- عدم وجود منابع معتبر و غیر قابل اطمینان بودن مطالب: محتوای تهیه شده توسط منابعی که معتبر یا شناخته شده نیستند، معمولاً در نظر گوگل هم اعتبار چندانی ندارند. این مسئله در مورد سایت‌هایی که از مخاطبان خود اطلاعاتی مثل مشخصات فردی یا اطلاعات کارت بانکی می‌گیرند، مهم‌تر هم می‌شود.
- مزرعه محتوا (Content Farm): در بالا به مزارع محتوا اشاره کردیم. این مزارع معمولاً مجموعه‌ای هستند از صفحات کم کیفیت که اکثرا از سایت‌های دیگر آمده‌اند. برای مثال، سایتی که تعداد بسیار زیادی نویسنده غیر متخصص استخدام کرده که مطالب کوتاه و ساده درباره موضوعات بسیار متفاوت بنویسند تا بتواند جستجوکنندگان عبارت‌های گوناگون به سمت خود بکشد، یک مزرعه محتوا محسوب می‌شود. گوگل پاندا از سایت‌هایی که هم درباره پزشکی، هم اخبار سلبریتی‌ها و هم اقتصاد مطالب جسته و گریخته دارند چندان خوشش نمی‌آید!
- محتوای کم کیفیت نوشته شده توسط کاربران (یا همان User Generated Content): به عنوان مثال می‌توانیم به وبلاگی اشاره کنیم که از پست‌های کاربرانش که پر از اطلاعات نامعتبر و غلط‌های املایی و گرامری هستند برای پر کردن فضای خود استفاده می‌کند.
- حجم بالای تبلیغات: صفحاتی که بیشتر از محتوای اصلی خودشان تبلیغات، بنرها و پاپ‌آپ‌های فراوان را در معرض دید کاربر می‌گذارند، از نظر الگوریتم پاندا جایگاه معتبری ندارند. این نوع وبسایت‌ها را در کشور خودمان هم، مخصوصا بین سایت‌های دانلود فیلم و موسیقی، زیاد می‌بینیم.
- محتوای کم کیفیت به همراه لینک برنامه‌های دیگر: به عنوان مثالی از این مورد می‌توان به سایت‌هایی اشاره کرد که برای خواندن مطلبی یا دانلود یک فایل، شما را مجبور می‌کنند که عضو فلان کانال تلگرام شوید.
- وبسایت‌های بلاک شده توسط کاربران: سایت‌هایی که کاربران به هر دلیلی در صفحات نتایج گوگل بلاک می‌کنند یا یا از افزونه‌های گوگل کروم برای این کار استفاده می‌کنند، توسط گوگل پاندا هم جریمه می‌شوند.
- محتوای نامربوط به عبارت جستجو شده: سایت‌هایی که در صفحه نتایج جستجو به کاربر “قول می‌دهند” اطلاعات مورد نظر او را ارائه کنند یا دست کم پاسخی برای پرسش او داشته باشند، در صورت عدم انجام این کار از طرف الگوریتم پاندا جریمه خواهند شد. برای نمونه ممکن است یک کاربر در گوگل به دنبال “فواید نوشیدن چای سبز” باشد و با کلیک کردن روی یک لینک، تنها با انبوهی از تبلیغات مواجه شود که هیچ یک جواب سوال او نیستند.
از کجا می‌توانم بفهمم که سایتم توسط گوگل پاندا جریمه شده است؟
گوگل پاندا رایج‌ترین نوع مجازات گوگل است که تقریباً به نوعی گربیان تمام سایت‌ها را می گیرد؛ هر چند اخیراً وبسایت گوگل، پاندا را جزئی از مجازات‌های خود نمی‌داند! و از آن به عنوان “الگوریتم کیفیت” یاد می‌کند. الگوریتمی که کیفیت کلی سایت شما را بررسی می‌کند.
اگر الگوریتم پاندا تشخیص دهد که وبسایت شما محتوایی با کیفیت پایین تولید می‌کند، موتور جستجوی گوگل امتیاز پائینی برای کیفیت کلِ سایت شما در نظر می‌گیرد. و این امر باعث می‌شود که به سختی بتوانید در رنکینگ موتور جستجوگر گوگل قرار بگیرید.
الگوریتیم پاندا می‌تواند به شدت بروی رتبه سایت تاثیر بگذارد و سبب کاهش شدید ترافیک وب سایت شود. برای همین است که گوگل پاندا، برروی رتبه همه کلمات کلیدی اُرگانیک وب سایت‌تان اثر می‌گذارد. به این نوع مجازات Site-Wide گفته می‌شود؛ به این معنی که اگر در قسمتی از وبسایت شما مشکلی به وجود بیاید، مجازات گوگل برای کلِ وب سایت در نظر گرفته می‌شود نه برای یک لینک یا یک صفحه!
در صورتی که سایت‌تان توسط گوگل پاندا با کیفت پایین، متوجه تغییرات زیر خواهید شد:
- ترافیک وبسایت با کاهشی شدید، اما تدریجی روبرو می‌شود و در نهایت روندی ثابت پیدا می‌کند.
- تمام صفحات سایت‌تان با مشکل رنکینگ روبرو خواهند شد (علی رغم تمام بک لینک‌هایی که برای آنها تهیه کرده‌اید).
- سایت شما در جستجوی برخی کلمات کلیدی مشخص در نتایج گوگل نشان داده خواهد شد، اما نه به شکل سابق! احتمالاً بتوانید سایت‌تان را برای بسیاری کلمات کلیدی در صفحه ۲ یا ۳ پیدا کنید.
- تجربه نشان داده است پس از اینکه گوگل چند بار آپدیت شود، وبسایت شما به رتبه‌های پایین‌تر تنزل می‌کند (گوگل به طور مداوم در حال بالا بردن کیفیت استاندارد خود می‌باشد. به این معنی که اگر الگوریتم‌های گوگل وب سایت شما را نپسندند، در طول زمان جایگاه سایت شما بدتر خواهد شد).
- توجه کنید که گوگل پاندا در قسمت جرایم دستی گوگل وبمستر نشان داده نمی‌شود.
آخرین آپدیت گوگل در سال ۲۰۱۶ نشان داد که الگوریتم پاندا در هسته مرکزی الگوریتم رتبه بندی گوگل قرار دارد. هر سایتی که در اینترنت قرار دارد، امتیاز کیفی‌ای دریافت می‌کند که بروی رتبه کلی سایت اثر می‌گذارد.
این امتیاز کیفی، همانطور که در راهنمای گوگل پاندا آمده است، بر اساس تجربه کاربری، ده‌ها المانِ استاتیک و بررسی‌های دقیقِ کیفی داده می‌شود.
نکته‌ای که درباره الگوریتم گوگل پاندا باید به خاطر بسپارید این است که گوگل پاندا کل وبسایت شما را مورد بررسی قرار می‌دهد، به این معنی که بر روی تمام کلمات کلیدی و ترافیک‌های سایت‌تان تاثیر می‌گذارد. چگونه؟ به این شکل که اگر متوجه شدید ترافیک همه کلمات کلیدی سایت‌تان با درصد یکسانی اُفت داشته است، بدانید که وبسایت شما توسط الگوریتم گوگل پاندا جریمه شده است (با مشاهده گوگل آنالیتیک خود می‌توانید اطلاعات مورد نیاز را به دست آورید).
در حال حاضر، موثرترین راه برای بر طرف کردن این مشکل استفاده از راهنمای پاندا (Panda Breakthrough) است. راهنمای پاندا از همان اطلاعات استفاده می‌کند، اما آنها را به شکل دیگری به کاربران و موتورهای جستجوگر نشان می‌دهد تا این اطلاعات ارزشمند به نظر برسند. هنگامی که اطلاعات به صورت بهینه‌سازی شده نشان داده شوند، موتورهای جستجو امتیاز کیفی بالاتری را برای وب سایت در نظر می‌گیرند که نهایتاً به بهبود وضعیت سایت منجر می‌شود. یکی دیگر از عوامل موثر در ارتقای امتیاز کیفی سایت، بهینه سازی تجربه کاربری است که مستلزم بهتر کردن معیارهای سایت برای کاربران است. بهینه سازی تجربه کاربری سبب می شود کاربران زمان بیشتری در وبسایت شما صرف کنند و در نهایت باعث بالا رفتن رتبه بندی سایت می‌شود.
سایتم توسط گوگل پاندا جریمه شده، چگونه باید آن را رفع کنیم؟
در قسمت چگونگی رهایی از مجازات الگوریتم گوگل پاندا، قبل از هر چیزی باید متوجه شوید گوگل چگونه محتوای شما را ارزیابی می‌کند و شما چگونه می‌توانید محتوایی تولید کنید که الگوریتم‌های گوگل از آن راضی باشند.
پس از شناسایی مشکل کیفی موجود در وب سایت، یکی از صفحات سایت را انتخاب کنید. سپس از خود بپرسید “آیا این بهترین صفحه موجود در اینترنت برای این موضوع است؟”
گوگل همیشه تلاش می‌کند بهترین صفحات را در نتایج جستجوی خود بیاورد و الگوریتم پاندا برای ارزیابی این محتوا طراحی شده است؛ برای مثال اگر سعی می‌کنید صفحه‌ای با تمامی امکانات بسازید، در نهایت چیزی خلق خواهید کرد که در سطح بالاتری نسبت به دیگر سایت‌ها قرار دارد. اگر بیشتر صفحات سایت‌تان حاوی مطالب با کیفیت باشد، پاندا وبسایت شما را سایتی با کیفیت در نظر می‌گیرد. در نقطه مقابل، اگر تنها دو یا سه صفحه از سایت‌تان شامل محتوای با کیفیت باشد، گوگل تشخیص می‌دهد که محتوای سایت شما بی‌کیفیت است.
عوامل تعیین کننده کیفیت محتوا به طور مفصل در مقاله “چگونه مجازات پاندا را برطرف کنیم” توضیح داده شده‌اند.
هنگامی که مشکل کیفی اصلی را پیدا کردید، آن مشکل را در همه قسمت‌های سایت برطرف کنید. این مشکل می‌تواند شامل طول محتوا، محتوای کپی و حتی عدم وجود صفحه مهمی مانند تماس با ما باشد. دقت کنید نه تنها تکِ تکِ المان‌ها مسئول مجازات الگوریتم پاندا هستند، بلکه ترکیب تمامی این المان‌هاست که امتیاز کیفی و در نهایت، مجازات‌تان را تعیین می‌کند.
در بسیاری از مواقع، الگوریتم پاندا شما را مجبور به اعمال تغییرات اساسی در هِدِر، فوتِر، منو و محتوای سایت‌تان می‌کند. برخی از وب‌مسترها مجبور می‌شوند صدها صفحه از وبسایت خود را ویرایش کنند. بهتر است بدانید که دقیقاً باید چه چیزی را تغییر دهید و چه چیزی را می‌بایست به حال خود رها کنید تا سرعت کارتان افزایش یاید.
پس از ویرایش و به روز رسانی سایت‌تان به Googlebot زمان کافی بدهید به بررسی و ارزیابی دوباره سایت‌تان بپردازد. در صورتی که توانسته باشید مجازات پاندا را از وبسایت خود برطرف کرده باشید، پس از ۴۸ ساعت شاهد افزایش ترافیک وبسایت خود خواهید بود.